Een tijdje terug liep ik door een doolhof van tweedehands boeken in een boekenwinkel waarvan ik de naam inmiddels vergeten ben. Tussen de vergeelde bladzijden en loshangende kaften was ik op zoek naar iets specifieks, naar dat ene boek dat ik stiekem altijd al heb willen hebben maar waar ik nooit naar heb gezocht. Met goede reden.
“Ik zoek een boek waar alle oorlogen in staan. Van de Vietnamoorlog tot burgeroorlogen die ontstonden na onenigheid tussen twee boeren over het meest belachelijke kleine dingetje.”
“Dat bestaat niet, liefje.”
Ik had het eigenlijk al verwacht. Het is ook belachelijk om te denken dat werkelijk alles vastgelegd is. Het is een beetje het idee dat elke keer als iemand zoals jij of ik een geschil heeft met iemand, dat met veel woede en onuitspreekbare scheldwoorden (@#$%) op het internet belandt om daar voor altijd rond te blijven circuleren. Al zijn er maar een handjevol mensen die het ook daadwerkelijk lezen. Het is er, ik schreef het, het was (een beetje?) belangrijk voor mij. Daar eindigt het zo ongeveer.
Teleurgesteld en vrij beteuterd bestudeerde ik wat andere boeken totdat het tijd was om de winkel te verlaten, met een groot gemis liep ik de deur uit. Ik ben namelijk gek op verhalen. Als ik dingen wil weten vraag ik het eerder aan echte personen in plaats van Vader Google om het antwoord te vragen. Er zit gewoon iets in de manier waarop mensen met elkaar communiceren die voor mij veel meer waarde draagt dan de feitjes die Google eruit weet te spugen — waarbij we 9 van de 10 keer naar Wikipedia doorverwezen worden.
Nou moet je bij dit soort situaties natuurlijk wel rekening houden met het feit dat zo een boer waarschijnlijk de middelen/mogelijkheden niet had om zulke dingen vast te leggen, maar het is alsnog jammer omdat er zo een gat ontstaat in het verhaal. Ik weet niet precies welk verhaal, maar wel dat het belangrijk is voor mij. Misschien valt het te koppelen aan het idee dat als het mij niet lukt om hoog genoeg de ladder op te klimmen, mijn verhalen uiteindelijk ook nooit gehoord en gelezen worden. Die boeren zijn uiteindelijk bijna allemaal vergeten terwijl Mao, Hitler en Stalin zowat begrippen zijn geworden.
Ik vind het jammer dat er niet 150 kg aan geschiedenis in één boek gepropt zit. Ik vind het jammer dat juist de kleurrijke verhalen van kleine figuren verdwenen zijn. Ik vind het jammer dat dat nu nog steeds gebeurt. Ik heb geen idee wat ik eraan kan of moet doen. Sociale media zorgen ervoor dat we allemaal met elkaar in verbinding staan maar zorgen er alsnog niet voor dat we een stem krijgen die gehoord wordt. Het enige wat er dan nog op zit is, denk ik, je eigen geschiedenis schrijven en hopen dat die ooit interessant genoeg is om op de boekenplanken te belanden van mensen die je nog nooit ontmoet hebt. Van precies die mensen die ook willen dat jij van ze gehoord hebt.
Ik heb niet echt een conclusie. Gewoon omdat dit iets is dat me dwarszit, terwijl ik het tegelijkertijd moeilijk vind om erover na te denken op een manier die voor antwoorden zorgt. Ik weet wel dat als de meeste mensen sterven ze voor het merendeel van de wereld nog niet eens bestaan hebben.
Ik zou willen dat ze bestaan hadden.